NOWE PROGRAMY NFOŚiGW

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wprowadza zmiany w ofercie programów priorytetowych. W III kwartale 2015 r. zostaną uruchomione nabory wniosków do programów Prosument, Kawka, Lemur i E-Kumulator. Łączny budżet tych programów przekracza 2 mld zł.

Rada Nadzorcza NFOŚiGW zatwierdziła na ostatnim posiedzeniu w czerwcu br. zmiany w programach priorytetowych funduszu, co otwiera drogę do uruchomienia w nadchodzących tygodniach nowych naborów wniosków.

W trzecim kwartale NFOŚiGW ogłosi nabory wniosków w programach priorytetowych:

  • E-Kumulator – Wsparcie przedsięwzięć w zakresie niskoemisyjnej i zasobooszczędnej gospodarki Część 1) – Ekologiczny Akumulator dla Przemysłu
  • Prosument – linia dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii
  • Kawka – Poprawa jakości powietrza Część 2) – Likwidacja niskiej emisji, wspierająca wzrost efektywności energetycznej i rozwój rozproszonych odnawialnych źródeł energii
  • Lemur -Enerooszczędne budynki użyteczności publicznej

Kawka na nowych zasadach

NFOŚiGW chce w trzecim kwartale tego roku rozpocząć kolejny nabór wniosków dla wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW) w programie Kawka, którego budżet wynosi ok. 120 mln zł.

Pieniądze z dotacji płyną do samorządów, ale ostatecznym odbiorcą dofinansowania mogą być m.in. osoby fizyczne, wspólnoty mieszkaniowe, deweloperzy. Dofinansowanie wynosi do 90 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji, z czego ze środków NFOŚiGW dofinansowanie w formie dotacji wynosi 45 proc. a pozostała część będzie uzupełniana przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska, w ustalonej przez nie formie.

W nowym programie Kawka zmieniona została wielkość miejscowości z 10 tys. do 5 tys. mieszkańców, kwalifikującej przedsięwzięcia do dofinansowania. Jak pokazały konsultacje społeczne, w mniejszych ośrodkach – ze względu na brak systemów centralnego ogrzewania – niska emisja występuje nawet w większej skali aniżeli w dużych miastach.

W zmienionym programie zawężono katalog przedsięwzięć do likwidacji, bądź modernizacji, lokalnych źródeł ciepła oraz do działań edukacyjno – informacyjnych. Wprowadzono przy tym dodatkowe wymagania dla kotłów opalanych paliwem stałym, gdy przedmiotem zadania będzie wymiana istniejącego, węglowego źródła ciepła na urządzenie o wyższej sprawności.

W dwóch pierwszych edycjach programu Kawka na poprawę jakości powietrza przeznaczonych zostało łącznie prawie 637 mln zł. Z finansowania skorzystają 62 miasta, w których zlikwidowanych zostanie 34,3 tys. pieców węglowych. Są one zastępowane przyłączami do miejskich sieci ciepłowniczych i niskoemisyjnymi źródłami ciepła, takimi jak:  kotły gazowe, pompy ciepła czy ogrzewanie elektryczne.

Program dla przemysłu E-Kumulator

W najbliższych tygodniach NFOŚiGW planuje ogłoszenie naboru wniosków dla przedsiębiorstw, które zamierzają ograniczyć swój wpływ na środowisko. Będą one mogły sięgnąć po preferencyjne pożyczki wynoszące od 0,5 mln zł do 90 mln zł.Nabór wniosków będzie prowadzony w trybie ciągłym. Aktualnie przedsiębiorstwa będą mogły realizować projekty, prowadzące do zmniejszenia zużycia surowców pierwotnych oraz ograniczania szkodliwych emisji do atmosfery. Niskooprocentowane pożyczki ( 3-miesięczny WIBOR, nie mniej niż 2 proc. w skali roku), będą mogły ulec częściowemu umorzeniu, nawet do 20 proc.

Szczególnie duży nacisk położono na stworzenie przedsiębiorstwom możliwości dostosowania się do wymagań, wynikających z Dyrektywy o Emisjach Przemysłowych (IED), która dotyczy źródeł spalania powyżej 50 MW, a także do standardów planowanych do wdrożenia w ramach przygotowywanej dyrektywy, dotyczącej średnich źródeł spalania (tzw. dyrektywy MCP).

Dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych (dyrektywa IED) wprowadza znaczne zaostrzenie standardów emisyjnych dla dużych źródeł spalania paliw, dotyczących dwutlenku siarki, tlenków azotu oraz pyłu. Polski Przejściowy Plan Krajowy (PPK), który zatwierdziła Komisja Europejska, obejmuje 73 obiektów energetycznego spalania: elektrowni, elektrociepłowni, ciepłowni, których inwestycje powinny zostać zakończone do połowy 2020 r.

Celem programu E-Kumulator jest zmniejszenie w skali roku zużycia surowców pierwotnych co najmniej o 1 mln ton. Według założeń, roczna emisja CO2 ma ulec zmniejszeniu co najmniej o 50 tys. ton, dwutlenku siarki  – co najmniej o 15 tys. ton na rok, tlenków azotu (NOx) –co najmniej o 3 tys. ton na rok, a pyłów – o 500 ton na rok.

Program będzie realizowany w latach 2015-2023, natomiast umowy dofinansowania z beneficjentami będą zawierane do 2020 r. Budżet programu: 1 mld zł.

Nabór w programie Lemur

W trzecim kwartale planowane jest ogłoszenie naboru wniosków w programie Lemur, którego celem jest rozpropagowanie nowych, energooszczędnych standardów budownictwa do sektora finansów publicznych. W ramach wprowadzonych zmian rozszerzono grono potencjalnych beneficjentów, określono nowe kryteria oceny efektywności kosztowej, określono zasady umarzania pożyczki i uproszczono wytyczne techniczne.

Budżet na realizację programu wynosi do 290 mln zł, w tym dla bezzwrotnych form dofinansowania – do 28 mln zł, a dla zwrotnych form dofinansowania – do  262 mln zł.

Dofinansowanie w formie dotacji wynosi do 20%, 40% albo 60% kosztów wykonania i weryfikacji dokumentacji projektowej, w zależności od klasy energooszczędności projektowanego budynku. Dofinansowanie w formie pożyczki udziela się do m2 budynku – w zależności od klasy wynosi 1000-1200 zł/m2 powierzchni o regulowanej temperaturze. Możliwe jest uzyskanie umorzenia pożyczki w zależności od osiągniętej klasy energetycznej budynku od 20% do 60%. Minimalny koszt całkowity przedsięwzięcia, ustalony na podstawie kosztorysu inwestorskiego, wynosi 1 mln zł.

Beneficjentami programu są podmioty sektora finansów publicznych, z wyłączeniem państwowych jednostek budżetowych, samorządowe osoby prawne, spółki prawa handlowego, w których jednostki samorządu terytorialnego posiadają 100 %. udziałów lub akcji i które powołane są do realizacji zadań własnych j.s.t. wskazanych w ustawach, organizacje pozarządowe, ale również Parki Narodowe i PGL Lasy Państwowe.

Program będzie realizowany do 2020 r.

Nowy Prosument

Program Prosument jest linią dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii, który ma na celu wsparcie inwestycji w gospodarstwach domowych. Budżet programu na lata 2014-2022 wynosi 800 mln zł. Program jest realizowany trzema ścieżkami: bankową, poprzez jednostki samorządu terytorialnego (JST ) i WFOŚiGW.

Stan realizacji na 29.06.2015:

Część Pośrednik Złożone wnioski
liczba kwota (mln zł)
a) JST 11 35,3
b) banki 2300 105
c) WFOŚiGW 7 85
  RAZEM:   225,3

W znowelizowanym programie Prosument wydłużono do końca 2016 r. czas, w którym beneficjenci będą mogli otrzymać preferencyjne warunki wsparcia tj. wyższą dotację. Na inwestycje do produkcji energii elektrycznej: w systemy fotowoltaiczne, małe elektrownie wiatrowe i mikrokogenerację o mocy do 40kWp, do końca 2016można otrzymać dofinansowanie w postaci dotacji do 40 proc. kosztów kwalifikowanych. W kolejnych latach pomoc spada do 30 %.

Preferencyjne finansowanie źródeł ciepła obejmuje zakup i instalację kotłów opalanych biomasą, pomp ciepła i kolektorów słonecznych o zainstalowanej mocy cieplnej do 300 kWt. Dla tych przedsięwzięć dofinansowanie w postaci dotacji wynosi do końca 2016 r. 20 %. kosztów kwalifikowanych, potem zaś – 15 %.

W związku z wydłużeniem okresu obowiązywania wyższych stawek dotacji, zwiększono budżet programu przeznaczony na pomoc bezzwrotną z 240 mln zł na 280 mln zł.

Ponadto zniesiony zostaje obowiązek łączenia instalacji do produkcji ciepła z instalacjami wytwórczymi energii elektrycznej.

W nowym programie obowiązują niższe stawki maksymalnych, jednostkowych kosztów kwalifikacji instalacji. Obniżki dotyczą kolektorów słonecznych (do 2000 zł/kW) oraz systemów fotowoltaicznych (do 7000 zł/kW dla instalacji o mocy do 5 kWp i 6000 zł/kW – powyżej 5 kWp). Wprowadzono zmiany w niektórych zapisach, dotyczących wymagań technicznych, w odniesieniu do m.in. kotłów na biomasę, pomp ciepła, układów fotowoltaicznych. Wprowadzono także zmiany dotyczące osób uprawnionych do projektowania i montażu instalacji.

W zmienionym programie Prosument dodano zapis, że w przypadku skorzystania z dofinansowania NFOŚiGW na instalacje o mocy 0-10 kW beneficjent po 1 stycznia 2016 roku nie może korzystać z taryf gwarantowanych, o których jest mowa w Ustawie o odnawialnych źródłach energii.

Z 1 mln zł do 200 tys. zł obniżono dolny próg inwestycji realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego. W przypadku jednostek samorządu terytorialnego rozszerzono katalog beneficjentów o ich stowarzyszenia oraz spółki prawa handlowego , w których jednostki samorządu posiadają 100 proc. udziałów.

Banki będą mogły wnioskować o dwukrotnie większą kwotę do 40 mln zł, kwota minimalna pozostała bez zmian. W programie zmieniono też zapisy odnośnie maksymalnych opłat i prowizji pobieranych przez banki.

W przypadku WFOŚiGW dopuszczono udzielanie przez fundusze dofinansowania jednostkom samorządu terytorialnego.

Zmienione zapisy programu będą obowiązywały dla nowych naborów prowadzonych przez NFOŚiGW oraz dla wniosków o dofinansowanie składanych po 31 lipca 2015 r. do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej i banku, z którym NFOŚiGW ma zawarte umowy udostępniania środków.